Limba Turca

INDICATIVUL

Prezentul I (Şimdiki Zaman)

Se reda cu ajutorul sufixului -yor - valabil pentru radacinile verbale terminate in vocala.
Pentru radacinile verbale terminate in consoana vom avea sufixele:
-ıyor (a, ı)
-iyor (e, i)
-uyor (o, u)
-üyor (ö, ü)
Ordinea este urmatoarea: radacina verbala + yor + sufix personal predicativ

Sufixe personale

sg.
ps.I - um
ps.II - sun
ps.III - Ø

pl.
ps.I - uz
ps.II - sunuz
ps.III - lar

Exemple:
-üşümek = a-i fi frig
Ben üşüyorum = mi-e frig
Sen üşüyorsun = ti-e frig
O üşüyor = ii e frig
Biz üşüyoruz = ne e frig
Siz üşüyorsunuz = va e frig
Onlar üşüyorlar = le e frig

-konuşmak = a vorbi
Ben konuşuyorum = eu vorbesc
Sen konuşuyorsun = tu vorbesti
O konuşuyor = el vorbeste
Biz konuşuyoruz = noi vorbim
Siz konuşuyorsunuz = voi vorbiti
Onlar konuşuyorlar = ei vorbesc

-gelmek = a veni
Ben geliyorum = eu vin
Sen geliyorsun = tu vii
O geliyor = el vine
Biz geliyoruz = noi venim
Siz geliyorsunuz = voi veniti
Onlar geliyorlar = ei vin

-çalışmak = a munci, a lucra
Ben çalışıyorum = eu muncesc
Sen çalışıyorsun = tu muncesti
O çalışıyor = el munceste
Biz çalışıyoruz = noi muncim
Siz çalışıyorsunuz = voi munciti
Onlar çalışıyorlar = ei muncesc

1. Daca radacina verbala se termina in "a", aceasta, sub influenta lui "y" din "yor", se transforma in "ı" : -a > -ı
Ex:
-başlamak = a incepe
Ben başlıyorum = eu incep
Sen başlıyorsun = tu incepi
O başlıyor = el incepe
Biz başlıyoruz = noi incepem
Siz başlıyorsunuz = voi incepeti
Onlar başlıyorlar = ei incep

2. Daca radacina verbala se termina in vocala "e", aceasta se va transforma sub influenta lui "y" in "i" : -e > -i
Ex:
-izlemek = a viziona
Ben izliyorum = eu vizionez
Sen izliyorsun
O izliyor
Biz izliyoruz
Siz izliyorsunuz
Onlar izliyorlar

3. Daca radacina verbala se termina in "a", iar in silaba dinainte avem o vocala labiala (o, u, ö, ü), aceasta se va transforma in "u" : o, u, ö, ü => -a > -u
Ex:
-oynamak = a se juca
Ben oynuyorum
Sen oynuyorsun
O oynuyor
Biz oynuyoruz
Siz oynuyorsunuz
Onlar oynuyorlar

4. Daca radacina verbala se termina in "e", iar in silaba anterioara avem o vocala labiala (o, u, ö, ü), aceasta se va transforma in "ü" : o, u, ö, ü => -e > -ü
Ex:
-söylemek = a spune
Ben söylüyorum = eu spun
Sen söylüyorsun
O söylüyor
Biz söylüyoruz
Siz söylüyorsunuz
Onlar söylüyorlar